
Każda ściernica - począwszy od najpopularniejszych tarcz do cięcia i szlifowania metalu, skończywszy na specjalistycznych narzędziach ściernych ma swoje parametry od których zależy jej przeznaczenie oraz sposób pracy.
Zgodnie z normami obowiązującymi w Europie, każdy producent ma obowiązek podawać te parametry w ustandaryzowany sposób - dzięki czemu, niezależnie od tego kto wyprodukował dane narzędzie - jeden rzut oka na etykietę pozwala na odczytanie z czym mamy do czynienia.
Stosowane parametry ściernic to:
- Typ ściernicy (np. tarcza płaska do cięcia, tarcza wypukła do szlifowania, ściernica garnkowa, itp).
- Zastosowany materiał (ścierniwo)
- Granulacja użytego ścierniwa
- Tzw. twardość ściernicy
- Sposób łączenia ziaren ścierniwa (np. żywicą lub klejem)
- Maksymalna dopuszczalna prędkość pracy
Wszystkie te cechy są zapisane w tzw. typie i charakterystyce, nadrukowanych na narzędziu. Poniżej przedstawiamy przykładowy nadruk na tarczy do cięcia metalu - wraz z rozbiciem na poszczególne pola.
1. Typ ściernicy
Typ ściernicy określa jej fizyczną konstrukcję oraz przeznaczenie do konkretnego typu narzędzi i obrabianych materiałów. Zapisany jest on za pomocą jedno lub kilkucyfrowej liczby. Najpowszechniej spotykane typy to:
Kod | Nazwa | Format ściernicy | Format zapisu wymiarów |
41 |
Ściernica płaska do przecinania
|
![]() |
D x T x H |
42 | Ściernica wypukła do przecinania | ![]() |
D x U x H |
27 |
Ściernica wypukła do szlifowania
Najczęściej klasyczna tarcza do użycia w szlifierkach ręcznych |
![]() |
|
1 |
Ściernica płaska
Stosowana w stacjonarnych szlifierkach |
![]() |
2. Charakterystyka
Charakterystyka zakodowana jest w postaci kilku następujących po sobie pól w określonej kolejności. Np. charakterystykę typowej tarczy do cięcia stali A 60 R BF odczytamy w następujący sposób:
2.1. Ścierniwo
Ścierniwo jest materiałem z którego drobin zbudowane jest narzędzie ścierne. W zależności od użytego ścierniwa, narzędzie ma różne właściwości i może być stosowane do szlifowania różnych materiałów. Oznaczane są one za pomocą liter - czasami przed literą mogą występować dodatkowe cyfry oznaczające czystość ścierniwa lub jego domieszki:
Oznaczenie ścierniwa | Materiał |
A lub 95A | Elektrokorund zwykły (95% czystości) |
97A | Elektrokorund półszlachetny (97% czystości) |
99A | Elektrokorund szlachetny (biały - 99% czystości) |
CrA | Elektrokorund chromowy - z domieszką tlenku chromu zwiększającą twardość |
ZrA | Elektrokorund cyrkonowy - z domieszką tlenku cyrkonu zwiększającą wytrzymałość |
98C | Węglik krzemu (karborund) czarny - 98% czystości |
99C | Węglik krzemu (karborund) zielony - 99% czystości |
2.2 Granulacja
Granulacją nazywamy rozmiar ziaren materiału ściernego z których zbudowane jest ściernica. Numer granulacji (od F4 do F1200) przekłada się konkretne wartości w milimetrach lub mikrometrach. Ze względu na występujące zawsze pewne niedokładności w procesie produkcji, konkretny numer granulacji przekłada się na zakres rozmiarów ziaren - np. w ściernicy o granulacji F60 ziarna mieszczą się w zakresie 0,25 - 0,3 mm.
Zakresy te zdefiniowane są w normach FEPA-42-1:2006, FEPA-42-2:2006 oraz PN/M-59107.
2.3 Twardość
Twardość oznaczana jest jednoliterowym skrótem - alfabetycznie od ściernic miękkich do twardych literami od E do Q.
Twardość ściernicy określa siłę jaką trzeba użyć aby z powierzchni narzędzia oderwać ziarna ścierniwa. Definiuje to norma PN-72/M-59100.
Parametr ten ma bardzo duże znaczenie przy typie obrabianego materiału oraz prędkości obrotowej ściernicy. Złe dobranie twardości spowoduje że ściernica szybko się stępi na powierzchni i straci swoje właściwości lub przypali szlifowany materiał.
Polecamy nasz artykuł na ten temat pod adresem: http://blog.scieramy.pl/jak-dobrac-tarcze-do-ciecia-metalu/
Twardość ściernicy zależy przede wszystkim od ilości i rodzaju spoiwa - w ściernicach twardych spoiwa (zazwyczaj żywicy syntetycznej) jest więcej, przez co większa liczba tzw. mostków trzyma poszczególne ziarna ścierniwa ze sobą. Drugim czynnikiem jest sama wielkość ziaren (granulacja). Ziarna grube jest łatwiej oderwać ze ściernicy niż ziarna drobniejsze, przez co ściernice drobnoziarniste siłą rzeczy są bardziej "twarde" niż gruboziarniste.
Istnieje również pojęcie zwane "twardością roboczą" i wynika ono z prędkości obwodowej ściernicy w procesie szlifowania. Ściernice pracujące z większymi prędkościami wykazują cechy ściernic twardszych niż te pracujące z prędkościami mniejszymi
2.3 Spoiwo
Spoiwo jest to sposób w jaki poszczególne ziarna ścierniwa wiązane są ze sobą - spoiwem najczęściej są różnego rodzaju żywice lub materiały ceramiczne.
Oznaczenie spoiwa | Spoiwo |
B | Spoiwo żywiczne |
BF | Spoiwo żywiczne wzmacniane mechanicznie |
V | Spoiwo ceramiczne |
Po literze z oznaczeniem spoiwa mogą występować także liczby określające jego gatunek - np. BF41, oznaczenia gatunku są specyficzne dla poszczególnych producentów, po szczegółowe informacje (jeżeli są potrzebne) warto sięgnąć do konkretnego katalogu z materiałami ściernymi.